Hướng dẫn cách thổi sáo trúc cơ bản cho người mới học
Sáo là loại nhạc khí rất được ưa chuộng vì âm điệu thánh thót, trong trẻo. Chơi sáo cũng là cách để chúng ta được thư giãn. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách thổi sáo trúc vì cần áp dụng nhiều kỹ thuật khác nhau. Bài viết này, Nhạc Cụ Center sẽ giúp bạn học thổi sáo đúng cách, đơn giản nhất cho người mới bắt đầu.
Mục lục bài viết
8 Bước quan trọng trong cách thổi sáo trúc cho người mới
Để giúp bạn nhanh chóng chơi được sáo trúc, Nhạc Cụ Center sẽ hướng dẫn chi tiết qua từng bước trong phần nội dung sau đây:
Bước 1: Chọn mua sáo chất lượng
Việc lựa chọn một loại sáo chất lượng, phù hợp với nhu cầu sử dụng sẽ giúp bạn tối ưu chi phí, tránh mua phải hàng kém chất lượng, nhanh hỏng. Hơn nữa, việc chọn mua một loại sáo chất lượng cho người mới sẽ giúp quá trình tập luyện được dễ dàng, đúng thanh điệu hơn.
Chọn mua sáo chất lượng, phù hợp với nhu cầu sử dụng
Khi mua sáo, bạn cần quan tâm đến các đặc điểm sau đây:
- Nếu đường kính ống sáo càng lớn thì âm thanh phát ra càng trầm.
- Độ dày của sáo dày hơn cũng phát ra âm thanh trầm hơn.
- Ống sáo càng dài sẽ càng phát ra tiếng sáo trầm.
Trong giai đoạn mới học cách thổi sáo trúc, bạn nên ưu tiên lựa chọn những loại sáo có âm trầm vì dễ thổi. Sau một thời gian, bạn có thể lựa chọn loại sáo có tone phù hợp.
Bước 2: Nắm bắt tone sáo
Một trong những điều quan trọng nhất đối với những người đang muốn tìm cách thổi sáo dọc, sáo trúc 8 lỗ, 6 lỗ, 10 lỗ,… chính là hiểu về tone sáo. Tone sáo cũng có 7 âm cơ bản trong nhạc lý, bạn cần ghi nhớ các nốt ở mỗi lỗ bấm để tạo ra âm thanh chuẩn.
Bước 3: Xác định vị trí lỗ thổi và vị trí đặt môi khi thổi
Thông thường, với cây sáo trúc 6 lỗ sẽ có 1 lỗ thổi và 6 lỗ bấm. Các lỗ thổi và lỗ bấm nằm thẳng hàng nhau. Tuy nhiên, lỗ thổi được thiết kế nằm xa các lỗ bấm.
Kỹ thuật đặt môi sẽ được thực hiện như sau: Tay cầm sáo ngửa, không quá úp. Sau đó, đặt sáo lên môi sao cho lỗ thổi, nhân trung và tim môi thẳng hàng với nhau.
Xác định chính xác lỗ thổi và đặt môi đúng chuẩn
Bước 4: Cách cầm sáo
Bạn cần chú ý đến cách cầm sáo, không nên quá úp hoặc quá ngửa mà nên đặt vuông góc khoảng 90 độ so với môi. Bởi vì nếu sáo quá úp thì âm thanh bị bí và không vang sáng. Nếu ngửa sáo thì tiếng sáo sẽ bị xì và khi thổi sẽ rất mệt.
Cách cầm sáo đúng chuẩn mà bạn bắt buộc phải nhớ nếu muốn học cách thổi sáo trúc nhanh và thành thạo hơn:
- Giữ sáo bằng ngón tay cái và ngón út của 2 bàn tay, những ngón tay còn lại ngang trên thân sáo.
- Bạn đặt ngón cái của tay trái nằm giữa ngón giữa và ngón đeo nhẫn, còn ngón trỏ của tay trái và mặt bàn tay sẽ tạo thành một đường thẳng.
- Ngón cái tay phải đặt bên dưới thân sáo, ngón trỏ tì xuống lỗ Rê 1 chút.
Tay cầm sáo đúng chuẩn để tạo ra các âm thanh hài hoà
Bước 5: Thổi ra tiếng sáo
Cách thổi sáo trúc chuẩn là chúng ta cần thổi chếch xuống 45 độ, không thổi lên cao hay thổi ngang cây sáo. Lúc này, bạn hãy lưu ý, tay cầm 2 bên thân sáo, cầm chắc chắn và để sát vào môi thì mới có thể tạo ra âm thanh đúng chuẩn.
Bước 6: Tạo khẩu hình khi thổi sáo
Khẩu hình chuẩn khi thổi sáo là cần đẩy hàm dưới ra một chút để đẩy môi sát với thân sáo, giúp môi và sáo sát nhau, chắc chắn hơn. Điều này giúp sáo không bị xê dịch khi thổi.
Âm thanh sáo phát ra chính là nhờ việc tạo khẩu hình, bạn nên tạo khẩu hình như đang mỉm cười khi thổi.
Bước 7: Thổi các nốt cơ bản
Sau khi thổi sáo thành tiếng được, điều mà bạn cần học chính là thổi sáo thành các nốt cơ bản và tập luyện để tay linh hoạt hơn. Bạn có thể bắt đầu từ những bài nhạc đơn giản để tập luyện trước.
Thổi sáo đúng các nốt cơ bản và tập luyện với bài nhạc đơn giản
Một số bài sáo cho người mới tập mà bạn có thể áp dụng tập luyện tại nhà như:
- Đàn gà trong sân
- Cháu lên ba cháu đi mẫu giáo
- Chúc bé ngủ ngon
- Chú voi con ở bản đôn
- A Song From Secret Garden
Bước 8: Tập thêm nhiều kỹ năng khác
Một trong những điều đặc biệt, tạo nên những bản nhạc du dương khi học thổi sáo là kỹ thuật rung hơi sáo trúc, đánh lưỡi, luyến láy,… Đây là những kỹ thuật khó, bạn cần kiên trì tập luyện thì mới tiến bộ nhanh.
Kỹ thuật thổi sáo trúc cơ bản
Một số kỹ thuật quan trọng mà bạn cần học trong cách cách thổi sáo trúc 8 lỗ, 6 lỗ, 10 lỗ như: kỹ thuật lấy hơi, đánh lưỡi, láy, rung, reo lưỡi,…
Kỹ thuật lấy hơi
Khi học thổi sáo, bạn cần lấy hơi đúng lúc, nhanh. Bạn cần tập lấy hơi vào bụng thay vì vào ngực và kết hợp lấy hơi bằng mũi và miệng. Nếu hơi yếu thì bạn có thể lấy nhiều lần và giữ nhịp chính xác để tránh làm ngắt quãng bài sáo.
Lấy hơi thổi sáo nhanh và đúng lúc
Kỹ thuật vuốt hơi, vuốt ngón và kỹ thuật hốt
Bạn hãy hít vào một hơi dài, sau đó thổi ra một cách đều đặn, không ngắt quãng. Kết hợp đóng mở các lỗ ngón một cách nhịp nhàng, đều đặn để tạo ra âm thanh mềm mại, lả lướt.
Kỹ thuật hốt là kỹ thuật kết hợp giữa vuốt hơi và vuốt ngón. Khi thổi, cần chú ý lực thổi và lực nhấn ngón sao cho âm thanh phát ra mượt mà, không bị ngắt quãng. Kỹ thuật này đòi hỏi bạn phải học cách chạy ngón linh hoạt.
Kỹ thuật láy
Khi học cách thổi sáo trúc, bạn không thể bỏ qua kỹ thuật láy vì điều này sẽ giúp bản nhạc du dương hơn. Láy là việc thổi 1 nốt chính là có một hoặc một vài nốt phụ theo cùng. Có các loại láy như:
- Láy ngắn: Bạn cần vỗ ngón tay lên một lỗ nào đó bất kỳ có âm thành cao hơn nốt vừa thổi. Ví dụ láy nốt sol thì bạn cần mở nốt sol rồi vỗ nốt la/si.
- Láy dài: Kỹ thuật thực hiện giống láy ngắn nhưng thực hiện chậm hơn.
- Láy rền: Đây là kỹ thuật láy tạo ra âm thanh rền vang. Để thực hiện kỹ thuật này, cần đánh lưỡi liên tục và đóng mở các lỗ ngón một cách nhịp nhàng, đồng thời sử dụng hơi thở mạnh mẽ.
Áp dụng kỹ thuật láy để bản nhạc hay và êm dịu hơn
Kỹ thuật rung
Đây là kỹ thuật tạo ra âm thanh rung, bằng cách thay đổi luồng hơi mạnh mẽ theo tần số nhanh chậm khác nhau. Điều này sẽ tạo nên sự ngân nga cho bài nhạc. Để thực hiện kỹ thuật này, cần thổi sáo một cách nhẹ nhàng và rung lưỡi.
Kỹ thuật đánh lưỡi
Trong cách thổi sáo trúc, đánh lưỡi là kỹ thuật khó, phức tạp, cần kiên trì tập luyện.
- Kỹ thuật đánh lưỡi đơn: Đây là kỹ thuật đánh lưỡi cơ bản nhất, được tạo ra bằng cách bật lưỡi ra ngoài như đọc chữ T.
- Kỹ thuật đánh lưỡi kép: Đây là kỹ thuật đánh lưỡi phức tạp hơn, được tạo ra bằng cách bật lưỡi ra ngoài hai lần trong một lần thổi.
Kỹ thuật reo lưỡi – phi lưỡi
Kỹ thuật reo lưỡi tạo ra âm thanh rít, thường được sử dụng trong các bài nhạc dân ca. Bạn có thể nhấn nhá bằng cách làm lưỡi rung lên khi thổi hơi ra như khi đọc chữ R.
Tập reo lưỡi hoặc phi lưỡi khi thổi sáo
Cách tập luyện thổi sáo trúc hay
Dưới đây là những lưu ý hữu ích, giúp những người mới học sáo trúc có thể áp dụng để nhanh chóng thành thạo:
- Trong cách học thổi sáo trúc kỹ thuật rung hơi, luyến láy rất khó nên bạn cần kiên trì, nghiêm túc tập luyện để tiến bộ nhanh hơn.
- Những người mới tập chơi sáo nên lựa chọn những cây sáo Đô vì dễ chơi và dễ tập.
- Bạn cần học cách tia hơi gọn để thổi được các nốt cao, âm thanh vang và thánh thót hơn.
- Bạn có thể vừa nghe nhạc vừa thử tập từng nốt để đôi tay linh hoạt hơn.
- Luôn không ngừng học tập từ những người thầy, bạn bè xung quanh để phát triển hơn.
Cần kiên trì tập luyện sáo trúc để nhanh tiến bộ
Trên đây là các thông tin hữu ích về cách thổi sáo trúc mà bạn có thể áp dụng. Nhạc Cụ Center chúc bạn sớm tập luyện thành công và tự tạo nên những bản nhạc hay.
